بررسي امكان بكارگيري سيستم هزينه‌يابي برمبناي فعاليت (ABC) در صنايع آلومينيوم

 
فهرست مطالب
                       

عنوان        صفحه
چكيده    1
فصل اول: كليات    2
1-1 مقدمه    3
2-1 بيان مساله    8
3-1 انگيزه‌هاي انتخاب موضوع تحقيق    9
4-1 اهداف تحقيق     10
5-1 اهميت موضوع تحقيق    10
6-1 سوالات اصلي تحقيق    11
7-1 فرضيه‌هاي تحقيق    11
8-1 نوآوري تحقيق    11
9-1 تعاريف عملياتي    12

فصل دوم: مباني نظري و پيشينه تحقيق    14
قسمت اول: مفاهيم حسابداري بهاي تمام شده و انواع سيستم‌هاي حسابداري    15
1-2 حسابداري بهاي تمام شده    15
2-2 اهميت بهاي تمام شده و اقلام تشكيل دهنده آن    15
3-2 نقش اطلاعات حسابداري در تصميم‌گيري    16
4-2 بخششهاي سيستم حسابداري بهاي تمام شده    17
5-2 عوامل موثر بر سيستم حسابداري بهاي تمام شده    18
6-2 ماهيت حسابداري بهاي تمام شده    20
7-2 عناصر تشكيل دهنده بهاي تمام شده    22
8-2 سيستمهاي هزينه‌يابي    23
9-2 سيستمهاي هزينه‌يابي سنتي    23
10-2 سيستمهاي هزينه‌يابي سفارش كار    27
11-2 سيستمهاي هزينه‌يابي مرحله‌اي    28
12-2 هزينه‌يابي محصولات مشترك و فرعي    33
13-2 هزينه‌يابي بر مبناي هدف    49
قسمت دوم: هزينه يابي برمبناي فعاليت ABC و انواع سيستم‌هاي هزينه يابي برمبناي فعاليت55   
14-2 مقدمه    55
15-2 نقش و اهميت هزينه سربار در توليد    57
16-2 حسابداري مديريت    57
17-2 رويكردهاي حسابداري مديريت    58
18-2 هدفهاي حسابداري مديريت    58
19-2 تفاوتهاي اساسي بين حسابداري مديريت و حسابداري مالي    60
20-2 روابط بين حسابداري مالي، سيستم حسابداري بهاي تمام شده و حسابداري مديريت    61
21-2 طبقه‌بندي هزينه‌ها    62
22-2 هزينه‌يابي بر مبناي فعاليت (ABC)    63
23-2 كاربرد استفاده از سيستم ABC    78
24-2 مناسب‌ترين زمان كاربرد سيستم ABC    81
25-2 سيستم هزينه‌يابي بر مبناي فعاليت در مقايسه با سيستم سنتي    82
26-2 مديريت بر مبناي فعاليت    83
27-2 نسل‌هاي هزينه‌يابي برمبناي فعاليت     89
28-2 هزينه‌يابي مبتني بر فعاليت بر مبناي زمان    94
29-2 قيمت‌گذاري برمبناي فعاليت   
30-2 بودجه‌بندي بر مبناي فعاليت   
قسمت سوم: ويژگي‌هاي صنايع آلومينيوم و كاربرد هزينه‌يابي برمبناي فعاليت     97
29-2 مشخصات قلمرو تحقيق    97
30-2 شماي ارتباطي سيستم بهاي تمام شده با ساير سيستمهاي اطلاعاتي    103
31-2 فرآيند توليد در شركت    104
32-2 مراحل توليد    105
33-2 پروسه توليد    106
34-2 روش محاسبه بهاي تمام شده    109
35-2 بهاي تمام شده محصولات در سال 1383    115   
36-2 طراحي و پياده‌سازي سيستم هزينه‌يابي برمبناي فعاليت    117
37-2 مقايسه پياده‌سازي و نصب    118
38-2 تعيين فعاليتها    121
39-2 تعيين محركهاي فعاليت    121
40-2 تخصيص هزينه‌ها    123
41-2 مقايسه هزينه سربار محصولات براساس سيستم سنتي و سيستم ABC    124
42-2 مقايسه بهاي تمام شده محصولات براساس سيستم سنتي و سيستم ABC    124
قسمت چهارم: تحقيقات انجام شده    125
43-2 پيشينه تحقيق     125

فصل سوم: متدولوژي تحقيق    133
1-3 مقدمه    134
2-3 روش تحقيق    134
3-3 ابزار تحقيق    135
4-3 فرضيه‌هاي تحقيق    135
5-3 قلمرو تحقيق    135
6-3 داده‌هاي تحقيق    136
7-3 متغيرهاي تحقيق    137
8-3 روش جمع‌آوري داده‌ها    136
9-3 روش تحليل داده‌ها    136


فصل چهارم: تجزيه و تحليل يافته‌هاي تحقيق    138
1-4 مقدمه    139
2-4 آزمون فرضيه‌ها    139
3-4 فرضيه اصلي اول    139
4-4 فرضيه اصلي دوم    142

فصل پنجم: نتيجه‌گيري و پيشنهادات    145
1-5 نتيجه‌گيري و پيشنهادات    146
2-5 نتيجه‌گيري كلي    146
3-5 پيشنهادات حاصل از تحقيق    147
4-5 ساير پيشنهادات    148
5-5 پيشنهاد براي تحقيقات آينده    148
6-5 محدوديتهاي تحقيق    147




چكيده:
سيستم هزينه‌يابي برمبناي فعاليت يكي از سيستم‌هاي نوين بهاي تمام شده محصولات و خدمات مي‌باشد كه اطلاعات مورد نياز مديران را بهتر و دقيق‌تر فراهم مي‌كند و استفاده كنندگان را در امر تصميم‌گيري صحيح و مناسب ياري مي‌نمايد. اين پژوهش جزء تحقيقات علمي و كاربردي است كه در كارخانجات توليدي نورد آلومينيوم انجام گرفته است كه پس از بررسي و تجزيه و تحليل روش موجود بهاي تمام شده آن كارخانه و تشخيص نقاط ضعف و قوت آن به تبيين اهميت سيستم هزينه‌يابي برمبناي فعاليت در كارخانه نورد پرداخته و سپس مراحل سيستم ABC شناسايي گرديده است.
همانطور كه از موضوع تحقيق برمي‌آيد، محقق بدنبال تعيين اهميت سيستم هزينه‌يابي برمبناي فعاليت كارخانجات توليدي نورد آلومينيوم اراك بوده و براي اينكار در قلمرو زماني سال مالي 83-84 شركت مذكور، صورتهاي مالي و اطلاعات مالي مربوط به آن دوره را مورد بررسي قرار داده و پس از شناخت سيستم حاكم بر شركت و نحوه گردش عمليات حسابداري آن و شناسايي مراكز فعاليت عمده و تلفيق منطقي اين فعاليتها، نهايتاً 13 فعاليت را بعنوان زيربناي سيستم ABC شناسايي كرده و محركهاي هزينه هركدام از اين فعاليتها را انتخاب كرده است.
نتيجه مطالعات و تحقيقات انجام شده چنين نشان داد، كه استفاده از سيستم هزينه‌يابي برمبناي فعاليت نه تنها باعث تخصيص هرچه دقيق‌تر هزينه‌هاي سربار مي‌شود بلكه باعث مي‌گردد كه مديران داخلي شركتها با استفاده از اطلاعات بدست آمده، در خصوص برنامه‌ريزي و كنترل توليد تصميمات بهتري را اتخاذ نموده و شركت را در كسب سود ياري نمايند.
مقدمه:
تغيير و تحولات ايجاد شده در شرايط دروني و بيروني كاركرد بنگاههاي اقتصادي و سازمانها و تاثير عواملي نظير تشديد روند رقابت، اهميت يافتن، اعمال مديريت فعاليتها و حياتي بودن پاسخگوئي به نياز مشتريان از طريق تلفيق مناسب كيفيت و سود مورد انتظار، مسئوليت و نقش سيستمهاي هزينه‌يابي را بطور ريشه‌اي دگرگون كرده است.
نتيجه مطالعات و تحقيقات انجام شده چنين نشان مي‌دهد كه هر دو گروه تهيه كنندگان و استفاده كنندگان از اطلاعات مربوط به بهاي تمام شده محصولات، از سيستمهاي فعلي هزينه‌يابي ناراضي بوده و روش تخصيص هزينه‌هاي سربار كارخانه به محصولات نيز به نحوي موثر در ايجاد اين نارضايتي مديران موثر است. بهرحال، اغلب مديران توجه دارند، كه برآورد و پيش‌بيني هزينه‌هاي بلندمدت شامل تخصيص هزينه‌هاي سربار به بهاي تمام شده محصولات، عمل مفيد و قابل قبولي است كه مي‌تواند انجام دهند.
بيان مساله:
در توسعه پايدار اقتصادي، ايجاد نظامهاي صنعتي، رونق هر چه بيشتر بانكداري، بزرگتر شدن اندازه موسسات، رواج معاملات نسيه و استفاده از عوامل متعدد در توليد، موجب شد كه يك تخصص به تنهايي نتواند امور يك موسسه بزرگ را اداره نمايد و اين امر نياز به سيستم حسابداري كاملتري را افزايش داد. همزمان و همراه با تحول و تكامل ابزارها و شيوه‌هاي توليد، در سالهاي بعدي روشها و شيوه‌هاي هزينه‌يابي پيشرفته‌اي ابداع و بكار گرفته شده كه هزينه عمليات را بدرستي شناسائي، اندازه‌گيري، تجزيه و تحليل و طبقه‌بندي نموده و بدين ترتيب بهاي تمام شده محصولات و خدمات را با دقتي قابل قبول تر تعيين كند.