پوشش دادن قالب

مشخصات فلز مذاب ، به ريژه هنگامي كه از درجه حرارت بالا وارد قالب مي شود بگونه اي است كه ممكن است به انجام فعل و انفعالات فيزيكي و شيميايي ميان مذاب و مواد قالب يا منجر شود.
انجام اين واكنشها مي تواند به خواص فيزيكي و مكانيكي قطعه آسيب رسانده و از توليد قطعه سالم و بدون عيب جلوگيري نمايد.
ايجاد سطوح زبر و خشن (در قطعه) يكي از اين موارد است كه در قالب هاي ماسه اي بطور قابل توجهي مشاهده مي شود.
فلز به دليل دارا بودن ويژگي هاي حالت مذاب (مايع)  مواد قالب و ماهيچه را تر نموده و به داخل آن نفوذ مي كند.
البته بعضي موارد نفوذ مذاب از طريق ترك هاي ايجاد شده در اثر انبساط حرارتي در سطح قالب صورت مي گيرد.
پس از نفوذ مذاب به داخل يا قالب ، فعل و انفعلات شيميايي ميان فلز و اجزاي تشكيل دهنده قالب، يا ماهيچه يعني ماسه و چسب صورت مي گيرد كه محصول اين فعل و انفعلات به سطح قطعه چسبيده و موجب زبري و ناهمواري سطوح آن مي شود.
براي جلوگيري از ايجاد چنين عيبي در قطعه ريختگي بايستي به طريقي از انجام فعل و انفعال ميان فلز و قالب، ممانعت بعمل آورد.
با توجه به پيشرفت هاي حاصل شده در زمينه هاي مواد و فرايند كه با انتخاب ماسه و چسب مرغوب و نيز كنترل روش قالبگيري مي توان اين عيب را تا حدودي برطرف نمود ولي به دليل بالا رفتن هزينه توليد، استفاده از اين روش اقتصادي نبوده و مناسبترين روش استفاده از پوشش هاي سطحي قالب با مواد ديرگداز معيني مي باشد.
در مورد قالب هاي دائمي، فعل و انفعال شيميايي بين مذاب و قالب از اهميت كمي برخوردار است (البته در مواردي نيز اهميات زيادي برخوردار مي باشد) با اين حال پوشش قالب در افزايش عمر قالب و نيز مانع شدن از چسبيدن قطعه ريختگي به قالب و نيز سطح تمام شده خوب نقش تعيين كننده اي دارد.
انواع مواد پوششي در قالب هاي موقت
بطور كلي مواد پوششسي قالب و ماهيچه را مي توان به دو گروه جامد و مخلوط مايع تقسيم نمود.
مواد پوشش جامد كه بيشتر در قالب هاي ماسه اي تر بكار مي روند، شامل مواد ديرگدازي نظير مواد سيليكاتي، مواد كربني و مواد اكسيدي مي باشند.
اين مواد با استفاده از غربال هاي بسيار ريز و يا كيسه پودر به سطح قالب پاشيده مي شوند و يا با ابزار و وسايل مخصوص به سطح قالب ماليده مي شوند و پودر اضافي توسط فوتك يا هواي فشرده از محفظه قالب خارج مي گردد.
مواد پوششي مخلوط مايع اصولاً در قالب هاي ماسه اي خشك بكار مي روند. اين مواد 5 جزء اصلي دارند كه عبارتند از :
1) مواد ديرگداز :  (Refractory meterils)
2) عامل يا سيستم ناقل:   (Carrier system)
3) عامل تعليق يا غوطه ور سازي : (Suspension system)
4) عامل يا سيستم چسب : ‌(Binder system)
5) اصلاح كننده هاي شيميايي : (Chemical modifiers)
مواد ديرگداز
هر يك از مواد ديرگداز از را مي توان به عنوان ماده ديرگداز از پوشش به كار برد مثل:
اكسيد زيركونيم     كربن در شكلهاي مختلف
سيليكات زيركونيم    اكسيد سيليسيم
اكسيد منيزيم    اكسيد منيزيم – كلسيم
اوليوين     اكسيد آلومنيمي (موليت)
كروميت     ميكا
پروفيليت     اكسيد آهن
تالك    مگنزيت