طرح توجیهی باغ پسته

ﻣﻘﺪﻣﻪ:

درﺧﺖ ﭘﺴﺘﻪ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ(اﻳﺮاﻧﻲ) ﺑﺎ ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ Pistacia vera ﻣﻨﺸﺎء اﻳﺮاﻧﻲ داﺷﺘﻪ و در ﺷﻤﺎل ﺷﺮﻗﻲ ﻛﺸﻮر ﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺮﺧﺲ ﺑﺼﻮرت ﺟﻨﮕﻠﻬﺎي اﻧﺒﻮه دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ آن ﻧﻴﺰ از واژه ﻓﺎرﺳﻲ ﭘﺴﺘﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

ﻛﺘﻴﺒﻪ ﻫﺎي ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ و ﺗﻮارﻳﺦ ﻣﻮﻳﺪ اﻳﻴﻦ ﻣﻄﻠﺒﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﺷﺖ درﺧﺖ ﭘﺴﺘﻪ و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺤﺼﻮل آن از ﺣﺪود ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﺳﺎل

ﭘﻴﺶ در اﻳﺮان ﻣﺮﺳﻮم ﺑﻮده اﺳﺖ.

ﻣﺸﺨﺼﺎت ﮔﻴﺎه ﺷﻨﺎﺳﻲ:

درﺧﺖ ﭘﺴﺘﻪ ﮔﻴﺎﻫﻲ اﺳﺖ دو ﭘﺎﻳﻪ ﻳﻌﻨﻲ ﮔﻠﻬﺎي ﻧﺮ و ﻣﺎده ﺟﺪا از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و روي دو درﺧﺖ ﻣﺠﺰا ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ و ﺗﻠﻘﻴﺢ ﮔﻠﻬﺎي ﻣﺎده ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎد اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد. رﻳﺸﻪ درﺧﺖ ﭘﺴﺘﻪ ﻣﺤﻮري و ﻋﻤﻮدي اﺳﺖ و ﺗﺎ ﻋﻤﻖ ﺑﻴﺶ از دو ﻣﺘﺮ در داﺧﻞ ﺧﺎك ﻓﺮو ﻣﻲ رود. ﻗﺪرت ﺗﻮﻟﻴﺪ رﻳﺸﻪ ﻓﺮﻋﻲ در درﺧﺖ ﭘﺴﺘﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺿﻌﻴﻒ اﺳﺖ و ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ اﻧﺘﻬﺎي رﻳﺸﻪ اﺻﻠﻲ ﻗﻄﻊ ﺷﻮد, ﻗﺒﻞ از ﺗﻮﻟﻴﺪ رﻳﺸﻪ ﻓﺮﻋﻲ, درﺧﺖ در اﺛﺮ ﻧﺮﺳﻴﺪن آب و ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﺧﺸﻚ ﺷﺪه و از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ رود زﻳﺮا رﻳﺸﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺋﻴﻦ (ﺗﺎرﻫﺎي ﻛﺸﻨﺪه) در اﻧﺘﻬﺎي رﻳﺸﻪ ﻗﺮار دارﻧﺪ. ﺑﻬﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ اﻏﻠﺐ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺬر ﭘﺴﺘﻪ در ﻣﺤﻞ اﺻﻠﻲ ﻛﺎﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ اﺣﺘﻴﺎﺟﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﺑﺠﺎﺋﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﭼﺮا ﻛﻪ در ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺤﻞ ﻧﻬﺎل ﭘﺴﺘﻪ, ﺣﺪود %60 از ﻧﻬﺎﻟﻬﺎي ﺟﻮان ﺧﺸﻚ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻃﻮﻳﻞ ﺷﺪن رﻳﺸﻪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﻋﻤﺎق زﻣﻴﻦ ﻓﺮورﻓﺘﻪ و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺮﻃﻮب زﻣﻴﻦ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ و ﺟﺬب آب ﻧﻤﺎﻳﺪ, ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻳﻦ درﺧﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﻢ آﺑﻲ و ﺧﺸﻜﻲ ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد اﺳﺖ
ﺧﺎك:

ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺧﺎﻛﻬﺎ ﺑﺮاي ﻛﺎﺷﺖ درﺧﺖ ﭘﺴﺘﻪ, ﺧﺎﻛﻬﺎي ﻟﻴﻤﻮﻧﻲ ﺳﺒﻚ ﻳﻌﻨﻲ ﺧﺎﻛﻬﺎي ﺷﻨﻲ - رﺳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در اراﺿﻲ ﺳﺒﻚ ﻣﺼﺮف ﻛﻮد ﺑﺮاي ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻨﺎﺳﺐ, زﻳﺎد ﺑﻮده وﻟﻲ در اراﺿﻲ رﺳﻲ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻛﻪ رﻃﻮﺑﺖ را ﺑﻪ ﻣﻘﺪار زﻳﺎد و ﺑﺮاي ﻣﺪﺗﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ در ﺧﻮد ﻧﮕﺎه ﻣﻲ دارﻧﺪ, ﻛﺎﺷﺖ اﻳﻦ ﮔﻴﺎه ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺨﺸﻲ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ و ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺼﻮل ﭼﻨﺪان ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.