اثربخشی درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش باورهای غیرمنطقی زنان متأهل

فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه   
بیان مسئله   
اهمیت و ضرورت تحقیق   
فرضیه یا سوالات تحقیق   
اهداف تحقیق   
تعریف مفاهیم و واژگان   
فصل دوم: پیشینه تحقیق
مقدمه   
نظریه عقلایی- عاطفی   
ریشه باورهای غیرمنطقی   
باورهای منطقی و غیرمنطقی   
ویژگی‌های باور منطقی   
ویژگی‌های باور غیرمنطقی   
انواع باورهای غیرمنطقی   
تحمل بالا ناکامی در مقابل تحمل پایین ناکامی   
انواع باورهای غیرمنطقی در نظریه الیس در آزمون جونز    
باورغیرمنطقی نیاز به تائید دیگران    
باور غیرمنطقی انتظار بیش از حد از خود   
باور غیرمنطقی واکنش به ناکامی   
باور غیرمنطقی به مسئولیتی عاطفی   
باور غیرمنطقی نگرانی زیاد توام با اضطراب   
باور غیرمنطقی اجتناب از شکست    
باور غیرمنطقی وابستگی به دیگران   
باور غیرمنطقی درماندگی نسبت به تغییر   
باور غیرمنطقی کمال‌گرایی   
نظریه تحلیل رفتار متقابل   
نظریه شخصیت برن   
تحلیل کنشی حالات نفسانی   
کارکردهای حالت «کودک»   
کارکردهای مثبت و منفی «کودک طبیعی»   
کارکردهای حالت خود «والد»   
بخش‌های مثبت و منفی «والد کنترل کننده و مستبد»   
بخش‌های مثبت و منفی «والد مهربان و پرورش دهنده»   
هدف کلی تحلیل رفتار متقابل (TA)   
آسیب‌شناسی روانی   
آسیب‌شناسی ساختاری   
آسیب‌شناسی کارکردی   
انواع تبادل   
تشخیص حالات نفسانی   
مسدود کردن و پس‌راندن والد   
نمودار حالات نفسانی   
تئوری تماس اجتماعی   
نوازش‌های مثبت و منفی   
نمودار نوازش   
نوازش‌های شرطی   
نوازش در مقابل سرزنش   
سازمان‌دهی وقت   
کناره‌گیری   
مناسک «ادای تشریفات»   
سرگرمی‌ها   
فعالیت‌ها   
بازیها و باجگیری‌ها   
مثلث نمایشی کاپلمن   
صمیمیت   
پیش‌نویس زندگی یا نمایشنامه و ریشه‌های آن   
پیش‌نویس زندگی برنده، بازنده و غیربرنده   
تحلیل نمایشنامه زندگی   
نمودار نمایشنامه‌ی زندگی   
نمایشنامه کوچک   
وضعیت‌های زندگی   
اهداف تغییر در تحلیل رفتار متقابل   
درمان باورهای غیرمنطقی مبتنی بر تحلیل رفتار متقابل   
دامنه کاربرد تحلیل تبادلی   
تحقیقات داخلی و خارجی در رابطه با باورهای غیرمنطقی   
تحقیقات داخلی و خارجی در زمینه روش تحلیل رفتار متقابل   
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
جامعه آماری   
نمونه و روش نمونه‌گیری   
روش گردآوری اطلاعات   
نوع روش تحقیق   
توصیف مقیاس   
پرسشنامه تفکرات غیرمنطقی جونز   
نمره‌گذاری پرسشنامه جونز   
پایایی و روایی پرسشنامه جونز    
 
مقدمه
عصر حاضر دوران روابط پیچیده انسانی است که در آن تمام پدیده‌های مربوط به کنش‌ها و واکنش‌ها در مسیر فشارزای خاص خود در جریان است. این روابط پرپیچ و خم و در هم آمیخته اگر در روندهای علمی خود قرار نگیرند مشکلات بسیاری بوجود می‌آورند که تنها این مشکلات اثرات مخربی بر خود شخص دارد بلکه اثرات مهلکی بر سازمان‌ها، نهادها، خانواده‌ها، مدارس و موسسات خواهد داشت (جونز و استوارت، ترجمه دادگستر، 1384).
تحلیل تبادلی نظریه‌ای است مربوط به شخصیت و اقدام اجتماعی، و روشی بالینی در زمینه روان‌درمانی است که مبتنی بر تحلیل همه‌ی تبادل‌های میان دو یا چند شخص بر اساس حالات به طور مشخص تعریف‌شدۀ ‌من در در تعداد محدود می‌باشد (ّرن، ترجمه قراچه‌داغی، 1370). تحلیل رفتار متقابل همچنین نظریه‌ای برای ارتباطات فراهم می‌آورد، که می‌تواند برای تجزیه و تحلیل سازمان‌ها و مدیریت نیز بکار رود (جونز و استوارت، ترجمه دادگستر، 1384).
- اهمیت و ضرورت تحقیق
در جهان کنونی هر فرد در زندگی روزمره شکلی از فشار روانی را تجربه می‌کند. تقریباً هیچ کس از فشار روانی ناشی از عوامل تنش‌زای محیطی و شخصی گریزی نیست. هر کس به ناچار سعی می‌کند با اتخاذ شیوه‌ای مختص به خود به آن عوامل پاسخ دهد.
فرضیه یا سوالات تحقیق
فرضیه اصلی:
درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر تغییر باورهای غیرمنطقی موثر است.
فرضیات فرعی:
1- درمان براساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش نیاز به تأیید دیگران موثر است.
2- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش انتظارات بیش از حد از خود، موثر است.
3- درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش سرزنش کردن خود، موثر است.
هدف کاربردی:
بهره‌گیری از راهبردهای درمانی رویکرد تحلیل رفتار متقابل به منظور اصلاح باورهای غیرمنطقی و کمک به بهبود باورهای منطقی در زندگی زناشویی مراجعین
- تعریف مفاهیم و واژه‌های تحقیق
تعریف تحلیل رفتار متقابل
تعریف 1: مجموعه نظریه‌ها و راهکارهای عملی که فلسفه زیربنایی آن، درک رفتار انسانی و ارتقای خود پیروی و مشارکت اجتماعی است (هی، جولی، ترجمه پرنیانی، 1380).
تعریف2: تحلیل رفتار متقابل روش بررسی رفتار و اعمال بین دو نفر می‌باشد که در آن من با تو کاری می‌کنم و تو هم با من کاری می‌کنی و در این میان معلوم می‌شود که کدام جنبه از شخصیت چندجنبه‌ای انسان دخالت داشته است. این پدیده، چند جنبه‌ای از سه قسمت والد، بالغ و کودک بوجود آمده است (برن، 1966).
تعریف3: یک رفتار متقابل عبارت است از انگیزه‌ای از طرف یک شخص و پاسخی بر آن انگیزه از طرف شخصی دیگر، بطوریکه آن پاسخ به نوبه‌ی خود انگیزه‌ای برای شخص اول شود تا به آن دهد. هدف از این تجزیه و تحلیل آن است که کشف کنیم کدام جنبه از شخصیت والد، بالغ و کودک عامل این انگیزه یا پاسخ است (هریسی، ترجمه فصیع، 1381).
تعریف مفهومی باورهای غیرمنطقی
هر گونه فکر، هیجان یا رفتار است که موجب تخریب نفس و متلاشی شدن خود می‌شود و نتایج مهم آن اختلال در تندرستی و سلامت انسان است (الیس، 1977).
شفیع‌آبادی (1380) باورهای غیرمنطقی را تفکرات غیرمنطقی می‌داند، که در مواقع تفکرات غیرمنطقی همان اندیشه‌های باطل و وهمی و ضایعی هستند که منجر به بروز اختلال در رفتار می‌شوند.
تعاریف عملیاتی
آموزش روش تحلیل رفتار متقابل:
دوره آموزشی هشت جلسه‌ای که در آن مفاهیم مربوط به نظریه تحلیل رفتار متقابل توضیح داده می‌شود تا افراد آن را در زندگی خود پیاده کنند (فرمت به پیوست می‌باشد).
تعریف عملیاتی باورهای غیرمنطقی:
نمره‌ای که فرد از مقیاس باورهای غیرمنطقی جونز کسب می‌کنند.