جهانگردی

پيشگفتار  

در سالهاي  اخير  در ايران  مجموعه  هاي بسيار  متشكل  ازمجموعه هاي  فرهنگي – ورزشي  - تجاري  مخصوص  محصولات  ودستاوردهاي  محلي  و فروش  مستقيم  آنان به مردم  ساخته  و يا در دست  اجراست،  ولي  در  تمام اين مجموعه  ها يك خلأيي بين زندگی  دلخواه   يك فرد  و زندگي اجتماعي  او وجود دارد   و اگرچه  زندگي  خارج  از منزل  دنيايي  متفاوت  از درون است .  اما همين  ايجاد فاصله  است كه فرد  عدم اعتماد به نفس  پيدا مي كند، مي بينيد  كه نمي تواند   با محيط  ارتباط  برقرار كند .

از جمله  مسائل حياتي  هر شهر، وجود فضاي  عمومي مناسب براي گذراندن  اوقات  شهروندان  به شيوه اي  بهينهی باشد ،  فضاهايي  كه هم زمان  زيبايي  هاي بصري  و معماري ، سازمان دهي  مناسب فضايي ، وجود  عملكردهاي مورد نياز انسان  امروزي  را براي گذراندن  مفيد و بهينه ی وقت وارضاي  رواني  و منطقي  او در 

بهره وري  از اين فضا   را در بر داشته  باشد و بخشي  از نيازهاي  او را به هنگام  خستگي  از كار  و تجربه ي فضاهاي  كسل كننده  و پر ترافيك  و شلوغ شهري  برآورده سازند.  عدم وجود  فضاهايي  به اين منظور  در شهرهاي  ما به جايي رسانده  كه براي گذران   اوقات  استراحت  خود يا به سرگرداني در خيابان هاي شلوغ  و پرترافيك   و پردود  شهر روي مي آورند   و يا در گريز  از خستگي  فضاي كار  و يا عادت  ، كسالت خانه ،   به چهار ديواري  هاي  بسته ديگري  نظير سينما  ، تئاتر  ، كافي شاپ  و رستوران ….  پناه  مي برند.  يك فضاي   تعريف شده  تفريحي  مي تواند   فضاي   صميمي  و پر تحركي  براي فرد باشد  و خلاء   ارتباط   با اجتماع  را نيز  برطرف  كند .  جذابيتي   كه بسياري  از مناطق   شهر تبريز  و يا هر شهر ديگر  ايراني  كه خود  داراي قدمتي  تاريخي  با ويژگيهاي  اجتماعي  و مردمي  با آداب  اجتماعي  و رسومات  خاص مي باشند.  فضاهاي  ايجاد شده  آن منطقه  داراي  جذابيت هاي  برجسته  و منحصر  به فرد  ميشود.

در نظر گرفتن اين سايت  با عناصر  ثابت درون  خود مانند درياچه  درختان  كهنسال  كه بر اساس  يك نظم طبيعي  و خاص  كاشته شده يا روييده اند.  پستي و بلندي هايي  كه شيبهاي  نا منظم  و جذابي  بوجود آورده، بطوريكه  طرح به عنوان  يك عنصر  اصلي دركنار  اين عناصر  ثابت مي خواهد  جا باز كند.

حفظ  مستمر  و تضمين  بقاء  سيماهاي طبيعي  منحصر به فرد از هجوم  كاربري  هاي  بي رويه  در سايت  مورد نظر  گسترش  فضاي سبز  در شيبهاي  مجاور درياچه ،  جلوگيري  از هرگونه  بهره برداري  يا دخالتهاي   انساني  زيان آور  كه موجوديت  طبيعي  منطقه  را به مخاطره  مي اندازد  و فراهم آوري  فضاهاي  همگاني  با مناظر  زيبا  براي  گذراندن  اوقات  فراغت  هدف  اينجانب  در طرح  خواهد بود.

 

مفاهیم و مطالعات اولیه

1- مفاهيم و اشكال  جهانگردي 

جهانگردي  Tourism  عبارت  از فعاليتهای  افرادي  كه براي استراحت، كار و ديگر  دلايل  به خارج  از محيط  خويش  سفر كرده و حداكثر  براي يكسال  متوالي  در آنجا اقامت  مي كنند.

1-1) اشکال جهانگردی:

در مورد  هر كشور  مشخص اشكال  زير از جهانگردي را مي توان از هم  متمايز  ساخت:

الف)  جهانگردي  بومي:  افراد مقيم يك منطقه كه تنها در داخل  همان منطقه  سفر مي كنند. (domestic tourism)

ب) جهانگردي  دورن مرزي : افراد غير  مقيم يك منطقه که در همان  منطقه سفر  مي كنند. (inbound  tourism)

ج‌) جهانگردي  برون مرزي  :  افراد مقيم  يك منطقه  كه به منطقه اي ديگر سفر  مي كنند. ( outbound tourism)

د) جهانگردان  داخلي:  جهانگردي  بومي  ودرون مرزي را در بر 

مي گيرد (internal  touism)

هـ )  جهانگردي  ملي:  جهانگردي  بومي و برون مرزي  را شامل مي شود. Natinal tourism))

 و)  جهانگردي  بين المللي :  شامل جهانگردي  درون مرزی و برون مرزي  (international  tourism)

به بياني  ديگر تمام مسافراني  (travelers)  كه به جهان گردي 

مي پردازند  ديدارگر  visitorers   اطلاق  مي شود.  ديدارگر  نيز بر حسب  گذراندن  حداقل  يك شب  دراقامتگاه  خصوصي  يا عمومي  محل مورد  بازديد  به شرح زير  طبقه بندي  ميشود.

2-1) انواع  جهانگردي  و انگیزه جهانگردان

جهانگردي  عموما  باهدفي  خاص صورت  ميگيرد  و شناخت  انواع جهانگردي  بر اساس  اهدافش  در بحث  انگيزش  جهانگردي  حائز اهميت  است.  انگيزة  جهانگردان  را در شش  نوع  مي توان  طبقه بندي كرد:

الف - جهانگردان قومي: اين نوع جهانگردي به منظور مشاهده سبك زندگي  افراد بومي  واقوام  مختلف  سفر مي كنند و فعاليتهاي  رايج آن شامل  ديدار  از منازل  افراد بومي، حضور  در اعياد  و جشنها  و يا شركت  در مراسم  مذهبي آنهاست.

ب - جهانگردي هنري:  آشنايي  با هنر ملل  ديگر  مهمترين  هدف اين جهانگردي  است . شناختن  هنرهاي دستي، موسيقي،  تماشاي تئاتر  و نمايشهاي  ملل و اقوام  مختلف  از  فعاليتهاي  مورد علاقة چنين جهانگردان  است.

ج - جهانگردان  تاريخي :  بازديد  از موزه ها ، مساجد،  كليساها  و ابنيه  تاريخي  كه خود  يادآور  شكوه  و عظمت  مناطق  باستاني  است از فعاليتهاي  ويژة  اين جهانگردان  مي باشد.

د - جهانگردان  طبيعت گرا:  سفر به نقاط  دور دست تايافتن  مكان مورد علاقه (مانند جهانگردان  قومي) وتاكيد بر جاذبه هاي  طبيعي  ومحيطي  از فعاليتهاي   جهانگردان   طبيعت گراست. اين جهانگردان  علاقمند  به شگفتيهاي  جهان چون  آبشارها، جنگلها، كوهستانها،  درياچه ها و ساير  جاذبه هاي  طبيعي  هستند  و فعاليتهاي  آنان شامل  ديدار  از چنين  محيطها و لذت بردن  از جلوه هاي  طبيعت است.

هـ  جهانگردان  تفريحي :  هدف  اصلي اين جهانگردان  استراحت  و تفريح  است و سفر  به مناطقي  با تسهيلاتي  براي بهره برداري  مورد توجه  آنان  بشمار  مي رود.

و - جهانگردان   كاري :  مقصود اصلي  چنين جهانگرداني  انجام بخشي  ازحرفه و كار  خود در مقصد بوده و چنين جهانگردان مي كوشند  تا فرصتهاي  ديگري فراهم نمايند  تا ضمن بهره گيري  ازمسافرت  به تفريح  و تفنن  و استراحت  نيز بپردازند.

2- جهانگردي  و  صنعت توريسم 

فرهنگ  ازنظر  علم مردم شناسي  مجموعه اي  ازشناخت ها ،  اعتقادات و ارزشها  و تعليمات اجتماعي را در بر مي گيرد  و همزمان  شيوه هاي رفتاري مردم  را نيز شامل مي شود.  جشنها  و مراسم  مردمي ،  مطالعه ،  ديدن فيلم  ، ورزش  و … همگي  جزء رفتارهاي  مردمي اند . جملگي  اين رفتار ها كم و بيش  به يك آموزش عمومي ونوعي  ازصنعت  تبديل  شده‌اند. جهانگردي  نيز به نوبة خود  يكي از شيوه هاي  فرهنگي  مربوط به رفتارهاي  مردم است و ميدان  فعاليت و حوزة عمل آن  هر لحظه  در حال  گسترش  و تكوين  است.  در حقيقت  مي توان ادعا نمود  كه تمامي  فرهنگها  به بخشي  ازجهانگردي  منتج  مي شوند.

1-2) علل و انگيزه هاي  جهانگردي  و اهداف آن 

شيوه تازه زندگي  تحميلي، جهانگردي را بعنوان  ضرورتي  محسوس  و حتمي  براي حيات  فيزيكي و رواني ارائه  نموده است  كه از علت  يابي  و انگيزه هاي كلي آن ناشي ميشود. اگر انگيزه هاي  و علت يابي ها پاسخگوي نيازهايي چون  نياز به سياحت ، امنيت،  آزادي  و خود تاييدي  باشد  مي توان  علل جهانگردي  را  در موارد  زير جمع بندي كرد: