موضوع GIS

فهرست مطالب
       تاريخچه و تكامل GIS

       مقدمه_GIS چيست؟

       مدلهاي داده هاي مکاني

       ورودي و خروجي داده ها

       ورودي داده ها

       اهداف يک سيستم اطلاعات جغرافيايي

       کاربردهاي مختلف GIS

       بطور کلي کاربردهاي GIS در زمين شناسي را مي توان به شرح زير عنوان نمود

       مؤلفه هاي GIS

       کاربردهاي GIS در زمين شناسي را مي توان به شرح زير عنوان نمود

       خروجي داده ها_مراحل ايجاد و برپاييGIS درقالب پروژه

       کاربردهاي GIS در تهيه نقشه هاي حوادث و بلاياي طبيعي

       کاربردهاي GIS در نقشه هاي مکان يابي (Siteselection)

        کاربردهاي مختلف GIS فراوري هاي متنوع زمين شناسي

       كاربرد هاي مختلف gis (محيط زيست)

       كاربردهاي مختلف gis (کشاورزي و برنامه ريزي براي کاربري اراضي)

       كاربردهاي مختلف gis( جنگلداري و مديريت حيات وحش)

       كاربردهاي مختلف gis( تصوير IKONOS از پارک جنگلي سرخه حصارهمراه باسيستم گسلي موجوددرآن)

       كاربردهاي مختلف gis(تصوير IKONOS از شمال تهران(پارک جمشيديه- تجريش- دربند) همراه باسيستمهاي گسلي )

       كاربرد هاي مختلف gis ( منابع آب و آبخيزداري)

       كاربرد هاي مختلف gis( کاربرد هاي شهري)

       كاربرد هاي مختلف gis( تجارت)

       كاربرد هاي مختلف gis( صنعت حمل و نقل، ارتباطات)

       كاربرد هاي مختلف gis( سازمانها-سرويسهاي اضطراري- نظامي-تعليم و تربيت)

       مراحل برپايي و اجراي يک پروژه معدني در محيط GIS

       ترکيب و تلفيق لايه هاي اطلاعاتي

       نرم افزارها وسخت افزارهاي موجود در يک سيستم اطلاعات جفرافيايي

       ادغام تکنولوژي ها

       GIS , GPS & RS- ترکيب فتوگرامتري رقومي و GIS

       سيستم هاي مديريت پايگاه داده ها

       منابع خطا در سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي

       محاسن يک سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS)

       معايب يک سيستم اطلاعات جغرافيايي_سيستم تصويري نقشه (Map projection)

       خصوصيات اساسي يك سيستم تصوير مناسب و استاندارد

       بر اين اساس سيستم هاي تصويري مناسب با شكل كشورها طراحي شده است

       مختصات جغرافيايي_مختصات صفحه اي

       تغيير شکل هاي هندسي_شکل زمين_سيستم هاي قابل گسترش و توسعه

       شکل فوق سه نوع اصلي سطوح قابل گسترش (صفحه اي،مخروطي و استوانه اي)را نشان مي دهد

 
سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)
 
مقدمه:
   براي اولين بار در اواسط دهه 1960 در ايالات متحده کار بر روي اولين سيستم اطلاعات جغرافيايي آغاز شد. در اين سيستم ها عکس هاي هوايي، اطلاعات کشاورزي، جنگلداري، خاک ، زمين شناسي و نقشه هاي مربوطه مورد استفاده قرار گرفتند. در دهه 1970 با پيشرفت علم و امکان دسترسي به فناوري هاي کامپيوتري و تکنولوژيهاي لازم براي کار با داده هاي مکاني، سيستم اطلاعات جغرافيايي يا (GIS)، براي فراهم آوردن قدرت تجزيه و تحليل حجم هاي بزرگ داده هاي جغرافيايي شکل گرفت. در دهه هاي اخير به سبب گسترش تکنولوژي هاي کامپيوتري،سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي امکان نگهداري به روز داده هاي زمين مرجع و نيز امکان ترکيب مجموعه داده هاي مختلف را به طور مؤثر فراهم ساخته اند. امروزه GIS براي تحقيق و بررسي هاي علمي، مديريت منابع و ذخاير و همچنين برنامه ريزي هاي توسعه اي به کار گرفته مي شود.

 
  GIS چيست؟
   سيستم اطلاعات جغرافيايي(Geographic Information Systems) يا GIS يک سيستم کامپيوتري براي مديريت و تجزيه و تحليل اطلاعات مکاني بوده که قابليت جمع آوري، ذخيره، تجزيه وتحليل و نمايش اطلاعات جغرافيايي (مکاني) را دارد.
   داده هادريک (GIS) بر اساس موقعيتشان نشان داده مي شوند.
   تکنولوژي GIS با جمع آوري و تلفيق اطلاعات پايگاه داده هاي معمولي، به وسيله تصوير سازي و استفاده از آناليز هاي جغرافيايي، اطلاعاتي را براي تهيه نقشه ها فراهم مي سازد. اين اطلاعات به منظور واضح تر جلوه دادن رويدادها ، پيش بيني نتايج و تهيه نقشه ها به کار گرفته مي شوند.
   دريک سيستم اطلاعات جغرافيايي واژه جغرافيايي يا(Geographic) عبارت است از موقعيت موضوع هاي داده ها، برحسب مختصات جغرافيايي (طول و عرض).
   واژه (Information) يا اطلاعات نشان مي دهد که داده ها در GIS براي ارائه دانسته هاي مفيد، نه تنها به صورت نقشه ها و تصاوير رنگي بلکه بصورت گرافيک هاي آماري، جداول و پاسخ هاي نمايشي متنوعي به منظور جستجوهاي عملي سازماندهي مي شوند.
   واژه(System) يا سيستم نيز نشان دهنده اين است که GIS از چندين قسمت متصل و وابسته به يکديگر براي کارکرد هاي گوناگون، ساخته شده است.

مؤلفه هاي GIS:
   يک سيستم GIS شامل يک بسته کامپيوتري (شامل سخت افزار و نرم افزار) از برنامه هاي رايانه اي با يک واسطه کاربر مي باشد که دست يابي به عمليات واهداف ويژه اي را فراهم مي سازد. مؤلفه هاي چنين سيستمي به ترتيب عبارتند از: کاربران، سخت افزارها، نرم افزارها، اطلاعات و روش ها.
 

 مولفه هاي يک سيستم اطلاعات جغرافيايي
   مؤلفه هاي چنين سيستمي به ترتيب عبارتند از:
   1)کاربران (User): مهارت در انتخاب و استفاده از ابزارها دريک سيستم اطلاعات جغرافيايي وشناخت کافي از اطلاعاتي که استفاده مي شوند، يکي از موارد اساسي براي موفقيت در استفاده از تکنولوژي GIS است، که اين از وظايف يک کاربر مي باشد.
   2)سخت افزارها (Software): امروزه شبکه هاي GIS شامل تعدادي workstation, x-station، کامپيوترهاي شخصي، چاپگرها و پلاترها مي باشد که معرف مؤلفه سخت افزاريک سيستم اطلاعات جغرافيايي مي باشند.
   3)نرم افزارها (Hardware): به منظور استفاده بهتر از يک سيستم اطلاعات جغرافيايي، استفاده از نرم افزارهاي به روز و توانمند توصيه مي شود.
   4)اطلاعات (Data): قلب هر GIS پايگاههاي اطلاعاتي آن است. در اين پايگاهها به پرسش هايي از قبيل چه شکلي است؟ کجاست؟ و چگونه به ديگر اشکال مرتبط مي شود، داده مي شود.
   5)روش ها (Methods): شيوه هاي صحيح به کارگيري اطلاعات درجهت رسيدن به اهداف ويژه دريک سيستم اطلاعات جغرافيايي از مهمترين مؤلفه هاي آن است.

مدلهاي داده هاي مکاني:
   سيستم اطلاعات جغرافيايي وکامپيوترها را نمي توان به طور مستقيم براي جهان واقعي به کار برد، زيرا کامپيوترها ي ديجيتالي براساس اعداد يا کاراکترهايي که در درون خود به صورت اعداد دو رقمي نگهداري مي کنند، عمل مي نمايند.

 

بنابراين پديده هاي مورد نظردر جهان واقعي در يک سيستم کامپيوتري، بايد به شکل نمادين عرضه شوند. پس ابتدا بايد مرحله جمع آوري داده ها انجام گيرد و سپس فرايند فشرده سازي گستره زمين شناسي، ساختار، خواص ژئو فيزيکي يا هر ويژگي ديگري از سطح زمين که اطلاعات آن گردآوري شده بود، به شکل قابل دستيابي در کامپيوتر با استفاده از مدلهاي نمادين صورت گيرد.
   شمايي ازمدل سازي جهان واقعي
   هر نقشه زمين شناسي يک مدل نمادين است زيرا گستره ساده شده قسمتي از جهان واقعي است که از زاويه ديد زمين شناس صحرايي مشاهده شده است. مولفه هاي مدل گفته شده عوارض مکاني هستند که به تقريب همان موجوديتهاي مستقل جهان واقعي هستند که بر روي نقشه توسط نمادهاي گرافيکي عرضه مي شوند.
   تمام مدلهاي داده هاي مکاني از عوارض مکاني جداگانه نظير نقاط، خطوط، نواحي، حجم ها و سطوح تشکيل مي شوند، اين عوارض مکاني توسط خصوصياتي که هم مکاني وهم غير مکاني هستند، مشخص ميگردند. ( توصيف رقومي عوارض و خصوصيات آنها مجموعه هاي داده هاي مکاني راشامل مي شود).

ورودي و خروجي داده ها:
   براي اينکه يک سيستم اطلاعات جغرافيايي مفيد واقع گردد، بايد قادر به دريافت و توليد اطلاعات به صورت موثر باشد. توابع ورودي و خروجي داده ها، مفاهيمي هستند که توسط آنها يک GIS با جهان خارج ارتباط برقرار مي کند.
   شمايي کلي ازورودي وخروجي داده ها دريک سيستم اطلاعات جغرافيايي
  
   -ورودي داده ها عبارتند از روند کد گذاري داده ها به يک شکل خوانا توسط کامپيوتر و قرار دادن داده ها در پايگاه اطلاعاتي GIS.
   داده هايي که در سيستم اطلاعات جغرافيايي مي توانند وارد شوند دو نوع هستند:
   1)داده هاي مکاني که موقعيت جغرافيايي عوارض را نشان مي دهند ( مانند نقاط يا خطوطي که عوارض جغرافيايي مانند خيابان، درياچه و غيره را نشان مي دهند).