مطالعه و بررسي عوامل مؤثر درپيدايش وگسترش اسكان غير رسمي درشهر يزد

چكيده :
اين پژوهش به بررسي وتحليل عوامل مؤثر درپيدايش وگسترش اسكان غير رسمي درشهر يزد مي پردازد. يا اين هدف كه ضمن تبيين شاخص هاي اسكان غير رسمي در اين شهر ازلحاظ اقتصادي ، اجتماعي وكالبدي به مقايسه تطبيقي اسكان غير رسمي شهر يزد با اسكان غيررسمي جهان و ايران پرداخته است.
روش تحقيق توصيفي –تحليلي است،جامعه آماري محله حسن آباد شهر يزد مي باشد. براي گردآوري اطلاعات موردنياز از روش كتابخانه اي ،ابزار پرسشنامه ،مصاحبه ومشاهده بهره گرفته شده است . نوع نمونه گيري دراين تحقيق تصادفي بوده است براي تجزيه وتحليل وپردازش داده ها ازنرم افزارSpss Excel, استفاده شده است
عوامل موثر در پيدايش وگسترش اسكان غير رسمي درشهر يزد ( محله حسن آباد ) مهاجرت، بي كاري ،كمبود درآمد، ارزاني زمين ومسكن و.... بوده است. كه اولين عامل حاشيه‌نشيني در يزد اقتصاد و بعد از آن دلايل فرهنگي واجتماعي است تعداد افراد وخصوصيات آنها در حاشيه ها متفاوت است.
اسكان غير رسمي كه با عناوين ديگري همچون حاشيه نشيني ،زاغه نشيني،‌كپرنشيني و.... نيز مترادف گرديده است. از پيامدهاي نامطلوب شهرنشيني در جهان معاصر بويژه نتيجه صنعتي شدن شتابان و نابرابري هاي منطقه اي است كه عدم توازن ونابرابري سطح زندگي در روستا وشهر خودباعث حاشيه نشيني مي شود مهاجرت روستائيان به شهرها پس ازمدتي شهرها رااشباع ميكندسازمانها ومسئولين كنترل كننده شهري از پذيرايي آنها ‌مي مانند تعدادي از روستائيان خود رابا محيط وفق نداده وجذب حاشيه ها مي شوند.
واژگان كليدي : اسكان غير رسمي- حاشيه نشيني – توانمندسازي – ساماندهي

مقدمه:
حاشيه نشيني به توسعه شهري اطلاق مي شود كه بدون برنامه ريزي، هدايت، كنترل وبدون رعايت مقررات شهرسازي توسط توده مردم ايجاد مي شود. امروزه ساخت وساز هاي غيرمجاز به گونه اي وسيع تر و سازمان يافته تر از سابق به شكل زاغه و.... تحت عنوان بخش بازار غير رسمي درحال تكوين است. در تحقيقات انجام شده به حقيقتي ملموس ومنطقي اشاره مي كنند.:
زماني كه روستائيان بي زمين از انزوا مي گريزند وبه حاشيه شهرها روي مي آورند. درواقع به نوعي انتخاب دست مي زنند.آنان فالاكتي را رها مي كنند وفلاكتي ديگر بر مي انگيزند. به نظر آنها شهر افق امكانات وآزادي است، حركت اينان تحت تأثير دوعامل گريزاننده در موطن و جذب كننده در شهرهاي كلان مي باشد.
همه تعاريف بيان شده با همه روشنگري هاي نهفته درآن هنوز از حقيقت پديده حاشيه نشيني به دور است. زيرا كه حاشيه نشيني پديده اي پيچيده، ناهمگون وگسترده واز آن دسته حقايق اجتماعي است كه هرچند يك پديده اما خود دردرون خويش داراي ابعاد گوناگوني است. بنابراين براي شناخت آن بايد هم از بعد فضايي به آن پرداخت وهم هرمحدوده حاشيه نشين را با خودش بررسي وتبيين كرد تا بتوان راه حل مناسب ارائه كرد كه به طور اصولي با انواع ديگر طرح هاي سامان بخشي براي حاشيه نشينان متفاوت است